Het volgende artikel blijft mijn eigendom. Alle gebruikelijke copyrightwetten en -regels gelden. De bezoeker van deze homepage mag voor eigen gebruik een hardcopy maken, zolang dit eigen gebruik geen commercieel gebruik is.

(Onderaan de pagina treft u links aan naar de in het artikel genoemde websites.)

Gluren bij de buren

Webcams geven een onvermoed kijkje in het dagelijks leven

Een koffiepot wordt op een veilingsite verkocht, omdat de eigenaar van de pot een nieuw kantoor betrekt. Dat is geen nieuws, zult u zeggen. Toch haalde dit bericht de kranten. De koffiepot was namelijk het onderwerp van de allereerste webcam.

Branko Collin

In Cambridge, Engeland, stond tot voor kort de allereerste webcam. Wetenschappers moesten soms twee trappen af, alleen om te ontdekken dat iemand de koffie had opgemaakt zonder nieuwe te zetten. Om die gruwelijke misstand recht te zetten, werd een videocamera op de koffiepot gericht, de camera op een computernetwerkje aangesloten en software geschreven om de beelden naar de bureaus van de medewerkers te krijgen.

[de allereerste webcam]
foto: De allereerste webcam werd gebruikt om te controleren of er nog koffie in de pot zat.

Dit gebeurde in 1991 toen het World Wide Web zelf in zijn kinderschoenen stond. Praktisch gezien kon je in dit geval dus niet spreken van een webcam. Dat werd de camera pas toen de zelfgeschreven serversoftware in 1993 werd vervangen door een verbinding met een webserver en de medewerkers in plaats van de Xcoffee-client een standaard webbrowser konden gebruiken. Daarmee konden tegelijkertijd alle andere websurfers van een virtueel bakje genieten.

In de smiezen

De definitie van een webcam is gauw gegeven: een videocamera die zijn opnamen op een website openbaar maakt. Deze camera kan op een bepaald punt gericht zijn of door de eigenaar of de bezoekers van een website worden bediend. Een webcam kan de beelden vrijwel live doorgeven, eventueel vergezeld van geluid, en kan de gebruikers zelfs laten inzoomen of pannen. Daarnaast kan een tweede toepassing op een webpagina ervoor zorgen dat u kunt praten met het menselijke onderwerp van de camera. Veel webcams zijn echter niet voorzien van dit soort snufjes en leveren lage kwaliteit zwart-wit beelden die om de vijf minuten worden vernieuwd, zonder geluid en zonder de mogelijkheid invloed op het beeld uit te oefenen.

Het idee van een camera waarmee u de stand van een apparaat of de aanwezigheid van een persoon in de gaten kunt houden, werd snel overgenomen. Zo kunt u zien of de medewerkers van de vakgroep Taal en Spraak van de Katholieke Universiteit Nijmegen aanwezig zijn door de beelden van hun webcams te bekijken. Handig voor studenten die een vraagje aan een docent willen stellen en eerst willen controleren of deze wel op zijn kamer aanwezig is.

Al gauw begrepen slimmeriken dat je met dit gegeven ook grappen uit kunt halen. Zo maakte Tom Jennings in 1994 bekend niet te weten wat hij met een goedkoop bewakingscameraatje aan moest vangen: dus hing hij het maar in zijn toilet, van waaruit de camera elke minuut een beeld naar zijn website zou sturen. De gelukkige websurfer die precies op het juiste moment de pagina bekeek, zou Tom met zijn broek op zijn enkels zijn boodschappen zien doen. Uiteraard was dit een grapje: de afbeelding van het toilet was een foto die nooit werd vervangen. Toch trapten behoorlijk wat goedgelovigen in deze grap.

Voyeurs

[webcam van corrie en rickert]
foto: Corrie op de verjaardag van Rickert – u had erbij kunnen zijn.

Met die grap was echter wel de toon gezet voor de voyeuristische aspecten van webcams. Mensen begonnen steeds meer van zichzelf te laten zien voor het oog van hun webcams – en dus van de wereld. Een van de bekendste van deze persoonlijke camera's bestaat nog. Het is de camera in het huis van de Amsterdamse Corrie en Rickert, die de beelden van vrijwel elk moment dat ze thuis zijn de wereld over laten gaan.

Sam's Webcam Cookbook is een Engelstalige inleiding in de wondere wereld van de webcam. Welke webcam's vind u waarop gericht? Hoe stelt u zelf een webcam op? Wat zijn de technische voorwaarden? Deze site geeft antwoord op uw vragen.

Sam's lijst van de soorten webcams die bestaan, is indrukwekkend. Er zijn webcams op fietsen en rolstoelen gemonteerd, in taxi's gebouwd, boven vogelnesten gehangen, aan ruimteraketten bevestigd en in kledingstukken verwerkt. U kunt webcams gebruiken om pinguïns in hun natuurlijke leefomgeving te bestuderen, om concerten mee te bekijken, om thuis in uw eigen film te spelen of om het drukke leven van een stad mee te maken. Er zijn webcams gericht op het Evoluon in Eindhoven en op de Eiffeltoren in Parijs.

Als u op jacht gaat naar fraaie beelden, hou dan rekening met de seizoenen en met bijvoorbeeld kantooruren. Als het licht is in Nederland, zullen camera's in Nieuw-Zeeland op zwart staan. Een webcam op een werkplek zal na zes uur 's avonds meestal uitstaan. In de zomer kunt u vierentwintig uur per dag de Noordpool bewonderen, in de winter zult u uw aandacht naar de Zuidpool moeten verleggen.

Privacy telt mee!

Mocht u zelf met een webcam willen gaan spelen, leer dan de wijze les over privacy die in het volgende verhaal zit verscholen. Een zeventienjarige jongen uit Harlingen besloot in juni van dit jaar een webcam op zijn nieuwe website aan te sluiten. Zijn vader waarschuwde hem nog dat hij in de gaten moest houden wanneer het ding aanstond. Tenslotte wil je niet dat alles het wereldwijde web opgaat. De jongen vergat de raad op slag toen zijn vriendin op bezoek kwam en de tijd daar was voor een fijne vrijpartij.

Dat zou allemaal niet zo erg zijn geweest, als de tiener het ontwerp van zijn website niet had 'geleend' en wat geïrriteerde vrienden van het slachtoffer poolshoogte kwamen nemen. Een van hen maakte vlug wat schermafdrukken van de 'actiebeelden' en die zijn nu nog op het web te vinden.

Er zijn ook websites waar met opzet 'ondeugende' beelden via een webcam worden verspreid. Sexsites maken tegelijkertijd gebruik van webcams en chatsoftware om klanten de gelegenheid te geven met naakte dames en heren te praten en verzoekjes in te dienen.

[gesneden en verkleinde schermafdruk]
foto: Een kijkje in Artis, waar een zebra zich afvraagt wat zij van het wisselvallige weer moet denken.

Alhoewel het voyeurisme niet meer bij webcams is weg te denken, wil dat nog niet zeggen dat geavanceerde technieken er alleen zijn om mensen in hun geboortekleding te kunnen zien. Een heel aardige toepassing is de Artiscam. Deze camera op de persoonlijke website van een buurman van Amsterdams dierentuin levert meerdere malen per seconde een beeld aan de bezoeker van de site. Daarnaast wordt er live geluid meegeleverd en kan de bezoeker de camera laten bewegen en inzoomen.

Belofte

Internet en met name het web herbergen een belofte in zich, namelijk dat iedereen zijn eigen uitgever kan zijn. Dat levert gigantisch veel amateuristische websites op, maar dat is niet per se verkeerd. Ook amateurs hebben een verhaal te vertellen. Een van de kleurrijkste manieren om dat te doen is met een webcam. De televisiecamera's van deze wereld brengen u alleen het grote nieuws. Met een web vol camera's hebt u nu een kans zelf naar de (kleine) beelden van deze wereld op zoek te gaan.

De links bij dit artikel geven u hopelijk een aanknopingspunt om webcam's te vinden. Enkele links tonen u de in dit artikel genoemde webcams, andere geven verdere startpunten voor uw beeldenzoektocht.


Leuke webcams
http://www.cl.cam.ac.uk/coffee/coffee.html  De eerste webcam
http://lands.let.kun.nl/video/  Webcams van de vakgroep Taal & Spraak
http://www.wps.com/about-WPS/personal/toilet/index.html  Een camera op het toilet?
http://come.to/cam@home  Thuis bij Corrie en Rickert
http://www.teleport.com/~samc/bike/  Handleiding webcams
http://dove.mtx.net.au/~punky/World.html  Kaart van webcams van de wereld [gesneden en verkleinde schermafdruk]
http://www.artiscam.com  Webcam op dierentuin Artis in Amsterdam
http://reinder.rustema.nl/bike/  Op zoek naar een fietsendief
http://webcam.pagina.nl
& http://webcams.boogolinks.nl
  Twee startpagina's voor webcams

Uitleg
chatten  Live gesprekken voeren over het internet door teksten in te typen die vervolgens via een zogeheten chatruimte worden verspreid.
client  Een computerprogramma dat zijn gegevens betrekt van een zogeheten server. Zo is uw e-mailprogramma een client (letterlijk: klant) van de e-mailservers van uw internetprovider.
pannen  Nog een Engelse term, dit keer voor het maken van een zijdelingse beweging met een camera. Spreek uit als 'pennen'.

Meer eenvoudige artikelen over het gebruik van uw pc treft u aan op mijn homepage.

Dit artikel is verschenen in nummer 7 - 2001 van het computerblad PC Plus. In de gedrukte versie stond het spannendste stukje niet.

Noot 28 augustus 2004: de link naar de webcams van de vakgroep Taal & Spraak van de Radboud Universiteit (voorheen: Katholieke Universiteit Nijmegen) doet het niet meer. Ook de wereldkaart van webcams lijkt te zijn verdwenen. De link naar Reinder Rustemas fietsendiefcam was http://rrr.dds.nl/bike/webcam.html, maar is ondertussen vervangen.