Webpagina's afdrukken

Print alleen wat u nodig hebt

Een printje van een webpagina is zo gemaakt, maar verbruikt vaak meer papier en inkt dan nodig is. Hierbij wat tips om te zorgen dat u alleen dát afdrukt, wat u ook echt wilt lezen.

Branko Collin

Het world wide web is het medium van het geschreven snackfood. Niet zozeer omdat er geen belangwekkende teksten op het web kunnen staan, maar omdat websurfers nu eenmaal op een bepaalde manier webpagina's tot zich nemen. Wie een webpagina niet alleen vluchtig wil doorkijken, maar ook aandachtig wil lezen, zal deze vaak uitprinten. Dat laatste loopt niet altijd van een leien dakje. Allerlei reclamerommel en menu's worden meegeprint, en een afdruk van een kort artikel kan zowel in letterlijke als figuurlijke zin in de papieren lopen.

Daarnaast kan het gebeuren dat juist de belangwekkende teksten van het papier afvallen of anderszins niet worden meegeprint. En in sommige gevallen zult u niet het hele artikel willen hebben, maar slechts enkele fragmenten. Hoe zorgt u er nu voor dat u alleen de relevante tekst uitprint?

Afdruk afstemmen

Een webpagina drukt u af door in de meeste webbrowsers in het menu Bestand de optie Afdrukken te kiezen. U krijgt dan een dialoogvenster te zien waarin u de juiste printer kunt kiezen, het aantal kopieën dat u wilt hebben, enzovoort.

Het komt niet zelden voor dat de afdruk van een webtekst omringd wordt door allerlei bijzaken. Het kan zo best gebeuren dat u meer dan vijftig procent van een pagina wilt 'weggooien'. Doet u dat niet, dan loopt u de kans dat u allerlei rommel meeprint.

Illustratie: Sommige websites gebruiken wel bijzonder veel ruimte voor randzaken. Optimistisch geschat neemt dit artikel uit de online Telegraaf ongeveer 25% van de totale ruimte in beslag.

De simpelste manier om dit te voorkomen is in het dialoogvenster Afdrukken niet het hele webdocument te kiezen (standaardinstelling), maar slechts een aantal pagina's. In Internet Explorer gebruikt u hiervoor in het kader Paginabereik van het dialoogvenster Afdrukken het veld Pagina's. In Firefox heet dit kader Afdrukbereik, en vult u zowel de eerste als de laatste pagina in. Om alleen pagina 1 af te drukken, vult u dus in Internet Explorer de waarde "1" in, en in Firefox van "1" t/m "1".

Illustratie: In Internet Explorer (links) en Firefox (rechts) kunt u ruwweg aangeven welke fragmenten van een webpagina u wilt afdrukken.

Hoe weet u nu welke pagina's u precies wilt afdrukken? Hiervoor gebruikt u het afdrukvoorbeeld van uw webbrowser. U vindt deze functie onder dezelfde naam in het Bestand-menu. Het afdrukvoorbeeld laat (niet altijd nauwkeurig) zien hoe pagina's zullen worden afgedrukt. Door eerst het afdrukvoorbeeld te bekijken, kunt u gemakkelijk bepalen welke pagina's u precies wilt afdrukken. Vervolgens kunt u deze pagina's in het scherm Afdrukken opgeven. Het voorbeeld bij dit artikel bestaat uitgeprint uit twee pagina's, maar het eigenlijke artikel staat in zijn geheel op de eerste. U bespaart papier en inkt door in dit voorbeeld alleen die eerste pagina af te drukken.

Illustratie: Het afdrukvoorbeeld van een webbrowser laat zien hoe een afdruk van een webpagina uit gaat zien.

Printservice

Sommige websitebeheerders, met name die van nieuwssites, bieden een extra service aan in de vorm van een zogeheten printversie van een webartikel. Die printversie bereikt u door op het printerpictogram te klikken. Dit vindt u onderaan het artikel, of ergens in een van de zijkolommen (bijvoorbeeld onder het hoofdmenu van een webpagina).

Illustratie: Het pictogram dat naar de speciale printversie van het Telegraaf-artikel leidt.

Overal het algemeen komt u door op het printpictogram te klikken op een pagina terecht waar niet of nauwelijks bijzaken op staan. Vaak krijgt u naast het artikel de naam van de site, een copyrightvermelding en soms een of twee bescheiden advertenties te zien.

Als u op het printversiepictogram klikt, gebeurt het soms dat de printdialoog meteen opspringt; een extra service van de aanbieder die ik liever achterwege gelaten zag. Ik wil immers wel eerst nog even controleren of ik nu daadwerkelijk alleen afdruk wat ik nodig heb.

Illustratie: De printversie van het Telegraaf-artikel. Het dialoogvenster Afdrukken sprong ongevraagd mee op.

Als u zo gauw geen printpictogram kunt vinden, kunt u zoeken op de tekst "print" of "afdrukken" die vaak bij het pictogram voorkomt. Dit doet u door in het webbrowsermenu Bewerken de zoekfunctie te kiezen. In Internet Explorer heet deze Zoeken (op deze pagina); na selectie van deze optie springt een klein zoekvenster op. In Firefox heet de functie In deze pagina zoeken, en na het kiezen van deze optie verschijnt boven de statusbalk een zoekbalk.

Tussenkomst van een tekstverwerker

Soms wilt u van een artikel niet de hele tekst afdrukken, en soms wilt u dat wel, maar beschikt een webpagina niet over een speciale printversie. In beide gevallen kunt u de webpagina naar een tekstverwerker kopiëren om de irrelevante delen weg te knippen en de overblijvende tekst af te drukken. Zowel Mac OS X als Windows XP worden met een tekstverwerker geleverd; de eerstgenoemde beschikt over TekstEditor (een misleidende naam, omdat een teksteditor een ander type programma is), de tweede over WordPad.

Het selecteren van een webpagina doet u door uit het menu Bewerken van de webbrowser de optie Alles selecteren te kiezen. Vervolgens kiest u voor Kopiëren in hetzelfde menu. Nu schakelt u naar de tekstverwerker, waar u in een nieuw document de optie Plakken kiest, dat u ook weer in een Bewerken-menu aantreft. Hiermee wordt het document van de webpagina naar de tekstverwerker overgezet. (Sommige tekstverwerkers hebben de mogelijkheid documenten rechtstreeks van het web te laden door het adres van de pagina op te geven.)

Eenvoudige tekstverwerkers zoals WordPad en TekstEditor nemen alleen de tekst van een webpagina over, maar niet de afbeeldingen, noch de opmaak. Uitgebreidere tekstverwerkers zoals Microsoft Word of OpenOffice.org Writer doen dat wel. Kopiëren naar een tekstverwerker als Writer is dus met name handig als u bijvoorbeeld afbeeldingen mee wilt afdrukken.

In beide gevallen zult u echter nog wat schoonmaakwerk moeten verrichten voordat u een pagina kunt afdrukken. Selecteer de teksten en afbeeldingen die u niet wilt afdrukken, en knip deze uit het document. In de tekstverwerker heeft u volledige controle over het webdocument, dus kunt u het vormgeven zoals u wilt. Wenst u bijvoorbeeld grotere letters? Selecteer de tekst en kies een groter font!

Illustratie: Dezelfde pagina in WordPad en in OpenOffice.org Writer, en ter vergelijking de oorspronkelijke webpagina van tuinierenmetkijkers.nl.

Hou er ten slotte rekening mee dat als u een webpagina vanuit de webbrowser afdrukt, deze laatste over het algemeen automatisch aan het hoofd van de pagina het oorspronkelijke webadres en een volgnummer afdrukt (u kunt dit gedrag wijzigen via het menu Bestand / Pagina-instelling(en)). Een tekstverwerker doet dat niet automatisch, dus als u deze informatie handig vindt, zult u ze zelf moeten toevoegen.

Papierdam

Vaak zal het niet nodig zijn om speciale maatregelen te nemen als u een webpagina uitprint. Als u echter slechts een fragment van de tekst wilt hebben, of als een artikel vergezeld wordt van overbodige reclame, menu's en commentaren van bezoekers, kunt u door het gebruik van het Afdruk-dialoogvenster, van de printversie of van uw tekstverwerker de papierstroom behoorlijk indammen.

Sneltoetsen

Afdrukken	CTRL+P
Alles selecteren	CTRL+A
Kopiëren	CTRL+C
Plakken	CTRL+V
Voor de functie Afdrukvoorbeeld hebben de grote webbrowsers geen sneltoets. Op de Apple Macintosh houdt u in plaats van de CTRL-toets de CMD-toets ("Appeltje") ingedrukt.

Begrippen

Een webpagina is een document op het wereldwijde web dat door een webbrowser kan worden opgehaald. Webpagina's verwijzen naar elkaar door middel van zogeheten snelkoppelingen (ook wel links of hyperlinks genoemd). Een website is een collectie samenhangende webpagina's.

Het begrip pagina in de dialoogvensters Afdrukken en Afdrukvoorbeeld van webbrowsers slaat op een vel papier dat nodig is om een fragment van een webpagina af te drukken.

Webadressen (gratis downloads)

Internet Explorer 7 (alleen voor Microsoft Windows)	http://www.microsoft.com/windows/ie/ie7/
Firefox	http://www.mozilla-europe.org/nl/
OpenOffice.org Writer (alleen samen met het hele OpenOffice.org-pakket)	http://nl.openoffice.org

Meer eenvoudige artikelen over het gebruik van uw pc treft u aan op mijn homepage.