door Branko Collin
Zijn er nog goede stripboeken? Natuurlijk wel. Zijn niet laatst nog Asterix 30 en een nieuwe Blake en Mortimer uitgekomen?
Ik moet het toch even kwijt: Het is een vloek dat 'het grote publiek' maar een paar reeksen wil kennen en daardoor de rijke schat mist die het betere stripverhaal heet. Nog erger is het dat nieuwe delen van de bekende series klakkeloos door grote groepen mensen gekocht worden, of de betreffende delen nou goed zijn of niet. En laten we eerlijk zijn, zo geweldig waren de laatste Asterix en de laatste Blake en Mortimer niet.
Er is gelukkig goed nieuws voor zowel de stripfijnproever als voor de stripsnacker. Op de valreep van de honderdste verjaardag van de strip is een nieuw album verschenen van een van de vaders van het moderne Europese beeldverhaal. Guust 15 van Franquin is een feit. Zonder al te veel bombarie (en zonder rechtszaken) geintroduceerd. Alleen de BRT -die kwaliteit gelukkig nog herkent- gaf er melding van. Op de voorkant van het album zegt dhr. Flater zelf: "Hee! Laat me d'r in! Of kennen jullie me soms niet meer!"
Het is een mooi album, het is een fijn album. Franquin verstaat als geen ander de kunst om een grap te vertellen. En hij is het na al die jaren gelukkig nog niet verleerd. Natuurlijk, Guust is veranderd. Hij zelf is milder geworden en zijn omgeving lijkt zich meer bewust van het continuë gevaar waar Flater voor staat (weer de kaft: Guust staat voor de gesloten deur van de redactie, met een tas vol 'marteltuig': kaas, wijn, puntlasapparaat, bowlingbal en trompetachtige). De verteltrant is bondiger. Franquin zadelt de lezer niet op met saaie uitleg over zijn wereld of met de introductie van nieuwe karakters. Een en ander wordt terecht bekend verondersteld. Wie het niet weet kan de voorgaande albums in vrijwel elke winkel die strips verkoopt bemachtigen.
Het 'thema' van het album is Het bal van Guust. Er is een verkleed bal en Guust gaat dansen in een pak dat daar nou net niet voor geschikt is. Sommige van de grappen voor deze platen zijn aangeleverd door lezers (hallo Peter Sweep uit Maastricht). Of dat nou zo nodig moet is niet aan de orde: het werkt.
Hergé (Kuifje) en Jacobs (Blake en Mortimer) zijn dood. Morris (Lucky Luke) en Uderzo (Asterix) zijn al jaren geleden met de uitverkoop begonnen. De laatste der groten doet echter zijn plicht. Franquin houdt stand, op een plezierige en eigenwijze manier, op de enige manier die hij kent waarschijnlijk. Geen compromissen als de kwaliteit in het geding is, maar vooral: geen discussies over kwaliteit. Guust draait om het vertellen van de (ultieme?) grap, en meester Franquin is hopelijk nog lang niet uitverteld.
Guust - hfl ?,?? - Marsu Productions, Monaco
Nijmegen, december 1996.
Nawoord: Inmiddels is André Franquin, kort na het schrijven van deze recensie, overleden.